Εικαστική έκφραση του παιδιού: γλυπτική & εφαρμογές (Δ03Α02)

Η συγκεκριμένη θεματική ενότητα προσλαμβάνεται  ως ένας τόπος δημιουργίας και κριτικού στοχασμού, που αποκαλύπτει την οργανωμένη γνώση για την τέχνη, αφυπνίζει το ενδιαφέρον για καλλιτεχνική δράση, αλλά και προσφέρει την ευκαιρία για µια ευρύτερη διανοητική-πολυτισμική  καλλιέργεια. Με την έννοια αυτή, η καλλιτεχνική παιδεία μέσω της γλυπτικής έκφρασης  γίνεται αντιληπτή ως μια συμμετοχή σε έναν ανοιχτό, δημιουργικό, διερευνητικό και κριτικό διάλογο, που βοηθά το άτομο να συγκροτηθεί ως υποκείμενο, βιώνοντας βαθύτερα τη σχέση του µε τον εαυτό του και τον κόσμο. Η σύγχρονη εικαστική δημιουργία, σε όλες τις μορφές της, ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική κατασκευές, δρώμενα, video, νέες τεχνολογίες, φωτογραφία  κ.ά., ενεργοποιήσουν τις αισθήσεις,  εμπλουτίσουν με ερεθίσματα και εμπειρίες το παιδί, αναπτύσσουν τη φαντασία, οικοδομούν  νέες γνώσεις, δημιουργούν διόδους έκφρασης συναισθημάτων, αντιλήψεων και προβληματισμού και τέλος ενισχύσουν τη δημιουργικότητα του παιδιού και την ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης. Το μάθημα συνίσταται στη θεωρητική και πρακτική προσέγγιση ζητημάτων του χώρου, της μορφής και του όγκου, με ασκήσεις που στοχεύουν στην κατανόηση των σχέσεων μεταξύ έργου και περιβάλλοντος χώρου. Σε αυτό το πλαίσιο οι τεχνικές της γλυπτικής προσεγγίζονται  ως ένα σύνολο υλικών  σημείων,  συμβόλων και σημασιών  που το κάθε παιδί, ο κάθε άνθρωπος, μπορεί και  οφείλει να μάθει να «διαβάζει» και να εκφράζει. Το μάθημα είναι εισαγωγικό για τη μελέτη βασικών θεωρητικών αρχών και τεχνικών  της γλυπτικής και γενικότερα των κατασκευών. Σε γενικές γραμμές, οι κατασκευαστικές δραστηριότητες είναι μια διαδικασία προσανατολισμένη που εμπλέκει και αναπτύσσει τις γνωστικές δεξιότητες και την επίλυση προβλήματος, το συσχετισμό, και τις συντονιστικές δεξιότητες (συντονισμό: εγκεφάλου-ματιού-χεριού). Απαιτούν προκαθορισμένα υλικά και αυξημένη  καθοδήγηση. Στο μάθημα γίνονται ενδεικτικές  αναφορές στην  ιστορίας της τέχνης για την καλύτερη κατανόηση του φαινομένου της τέχνης. Το μάθημα επίσης αποσκοπεί στην καλλιέργεια της εικαστικής  δημιουργίας των φοιτητών/τριών  ως μελλοντικών εκπαιδευτικών, καθώς και στην θεωρητική και στην πρακτική κατάρτισή τους, σε ό,τι αφορά στη μεθόδευση και  στον σχεδιασμό δραστηριοτήτων των εικαστικών τεχνών στην εκπαίδευση. Τέλος, οι φοιτητές/τριες καθοδηγούνται  στην υιοθέτηση της αντίληψης ότι οι εικαστικές δραστηριότητες και κατασκευές είναι διαδικασίες που ενεργοποιούν την έμπνευση, τη φαντασία, τον αυτοσχεδιασμό και τα συναισθήματα και είναι μια ανοικτή, διερευνητική και κατά κάποιο τρόπο «μη δομημένη συμβατικά» δραστηριότητα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Daucher, H. & Seitz, R. (2003). Διδακτική των εικαστικών Τεχνών. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα

Delpeux H. (1987). Κούκλες και μαριονέτες, μτφρ. Α. Στρουμπούλη. Αθήνα: Gutenberg.

Foster, H., Krauss, R., Bois, Y.A. & Buchloh, B.H.D. (2007). Η τέχνη από το  1900: Μοντερνισμός, αντιμοντερνισμός, μεταμοντερνισμός. (Επιμ. Μ. Παπανικολάου, μτφρ. Ι. Τσολακίδου). Αθήνα: Επίκεντρο.

Gaillot Bernard-Andre, Πλαστικές Τέχνες: Στοιχεία μιας Διδακτικής Κριτικής, μτφρ. Μ. Καρρά, Αθήνα: Νεφέλη, 2002.

Plowman J. (2000).  Εγκυκλοπαίδεια της γλυπτικής, μτφρ. Ε.   Nοέλα. Αθήνα: Ιων.

Βάος, Α. (2008). Ζητήματα διδακτικής των Εικαστικών Τεχνών. Αθήνα: Τόπος

Δημητράτου, Β. (2000). Τα παιδιά δημιουργούν και εκφράζονται Α΄ και Β΄ Τόμος. Αθήνα: Πατάκης.

Μαγουλιώτης, Α. (2002). Εικαστικές δημιουργίες Ι: Μέσα από την παρατήρηση. Αθήνα: Καστανιώτης.

Μαγουλιώτης, Α. (2002). Εικαστικές δημιουργίες ΙΙ: Μέσα από τη φαντασία. Αθήνα: Καστανιώτης.

Μαγουλιώτης, Α. (2017). Εικαστική Παιδαγωγική. Αθήνα: Συμμετρία.

Σάλλα, Τ. (επιμ.) (2011). Σύγχρονες Προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης. Αθήνα: Νήσος.